Lịch sử giáo xứ:(Theo kể lại) Đón nhận Tin Mừng năm 1764. lúc đó ấp , làng Sơn Miêng có cả Miêng Hạ bây giờ tức 2 thôn làm một. Và phía dưới Sơn Miêng có Trần Đăng, cả hai thôn đều theo đạo Phật thờ tà thần. Đến năm 1764 có vị truyền giáo đến Sơn Miêng.

Lúc trước đó, năm 1750, và trước nữa làng Sơn Miêng có tên gọi là làng Sơn Minh, theo tiếng Hán gọi là Núi Sáng. Truyện kể lại đời vua lúc bấy giờ có nói là tên đó ngạo mạn và đổi sang tiếng húy là làng Sơn Miêng. Vào năm 1764 đời vua Cảnh Thịnh số dân ở Miêng đã đón Tin Mừng theo đạo Kitô là 2 phần còn lại 1 phần là đạo Phật. Lúc đó gây mâu thuẫn bè phái và chuyển lẻ thành Miêng Thượng gần núi hơn và Miêng Hạ sau làng thượng và phá đình chùa chia 2 mang về dưới Miêng Hạ thờ thần (đạo Phật) dựng chùa làm đình, còn Miêng Thượng mang gỗ về làm nhà thờ để thờ Chúa Kitô (Đạo giáo)

Xem lại nóc đình Miêng Hạ có ghi năm Kỷ Hợi 1773 đời vua Cảnh Hưng. Đến năm 1777 tức Đinh Dậu, 4 năm hoàn thành.

Nóc đền Miêng Hạ 1787

Bia đục ở gác chuông cũ 1751

Quả chuông Miêng Hạ thửa 1796

Vậy là Sơn Miêng đón Tin Mừng đời Cảnh Thịnh 1764.

Ngày thành lập giáo xứ:

Đổi và lấy tên là Sơn Lãng

Nhà thờ sau 3 lần làm lại từ nhà lá – nhà ngói Ri – đục kẻ, cột gỗ, sơn son mầu đỏ.

Chuyện kể lại nhờ ơn riêng của thánh Cần và bảo trợ xứ là thánh Giuse vào những năm đó kinh tế thôn khá giả, các cụ có xây nhà phòng sau 5 năm đến 1890 khánh thành và 10 năm sau tức 1908 khánh thành ngôi thánh đường rộng 14,5m dài 45m.

Đặt móng lúc đó là ông già Mẫn và thi công là Cha Chu. Kiến trúc sư là ông Đốc Thân.

Sự kiện lớn là 1934 nhà thờ được thánh hiến như cung vương. Lúc đó có Đức Cha Thịnh và rất đông các cha. Về sau có đặt bia đá tại cuối nhà thờ. Bia đá có ghi rõ Đức Cha Thịnh (cho lập bia).

Trong xứ có thầy giảng păn Cần chết tử vì đạo. Ngài sinh năm 1803, con ông Hới. Nhà có 5 anh chị em. Thánh Cần là con thứ 2, còn lại là chị em gái. Hài cốt đặt tại giáo xứ, trong nhà thờ. Tượng đài và mộ xây trong khuôn viên nhà xứ. Ngài bị bắt 3-5-1836 và chết tử đạo tại Cầu Giấy, Hà Nội 1837.

Mấy dòng thơ của bậc tiền bối:

Đường bệ hiên ngang Nguyễn Khắc Cần

Thanh niên kiểu mẫu thánh thôn dân

So gan với giặc non già biết

Quắc mắt nhìn đời phải trái phân

Nghĩa với bà con không lánh mặt

Gương cho bạn hữu phái dừng chân

Ngàn thu chí dũng còn khen ngợi

Cõi thọ đời đời hưởng đặc ân.

Và bài hát hoan hô Thánh Phan Cần:

* Các bài viết liên quan đến sinh hoạt trong Giáo xứ